Zabytki Ziemi Trutnowskiej

Królewskie miasto Trutnov zostało ufortyfikowane już w średniowieczu. Pierwotnie była to prosta, częściowo drewniana konstrukcja obronna. Od połowy XIV wieku dawne umocnienia zaczęto stopniowo zastępować kamiennymi murami.

Wejścia do miasta broniły trzy bramy. Górna, zwana również Praską, usytuowana po zachodniej stronie miasta, posiadała olbrzymią wieżę rozebraną po wielkim pożarze Trutnowa w 1861 roku. Tak zwana Brama Średnia, inaczej Górska, strzegła drogi w stronę Karkonoszy. Stała przy obecnej ulicy Horská, w pobliżu strefy ruchu pieszego. Przez Bramę Dolną czyli Śląską, wiodła droga na Śląsk. Również po tej bramie, istniejącej do końca XIX stulecia, nie pozostały najmniejsze ślady. Wieże bramne nie pełniły wyłącznie roli fortyfikacji. Wykorzystywano je także jako więzienia i punkty obserwacyjne.

System obronny składających z murów o grubości około 1,2 m uzupełniały nie tylko trzy bramy, ale także szereg okrągłych baszt, z których zachowały się jedynie skromne pozostałości. Fortyfikacje od północnej strony miasta wzmacniały prócz stromego urwiska wody kanału młyńskiego, a od południa potok zasilany ze źródeł na zboczach Jańskiej Góry (Janský vrch). Przed częścią umocnień wykopano fosy, o których pamięć przetrwała do dnia dzisiejszego w nazwie ulicy Głęboki Przykop (Hluboký příkop) położonej po zachodniej stronie części staromiejskiej. Niestety, nawet silne mury nie zdołały ochronić miasta przed nieszczęściami wojen. W 1421 roku Trutnov zajęły oddziały husyckie dowodzone przez Jana Žižkę, podczas wojny trzydziestoletniej miasto zostało spalone przez wojska szwedzkie, a w XVIII wieku poddało się bez walki armii pruskiej. Prócz najazdów nieprzyjacielskich największym wrogiem miejskich fortyfikacji był upływający czas, pod wpływem którego niszczały nawet w latach bez wojen, w spokojnym XVI stuleciu.

W XIX wieku umocnienia miejskie straciły znaczenie obronne i były już w tak złym stanie, że stopniowo zaczęto je rozbierać. Pozostałości fortyfikacji można dziś oglądać przy ulicach Na Struze, Na Vrchu oraz przy ulicy Vodní, gdzie do naszych czasów przetrwała podstawa baszty o szerokości 6,5 m i wysokości mniej więcej dwóch metrów.